Werkt relatietherapie?

Werkt relatietherapie? Dit artikel is een poging om de literatuur over de effectiviteit van relatietherapie bij te houden. 

Ik werk vanaf 2015 om het enigzins behapbaar te houden en omdat in 2014 het boek “Couples Therapy for Adults Experiencing Relationship Distress: A Review of the Clinical Evidence and Guidelines”^[1]Couples Therapy for Adults Experiencing Relationship Distress: A Review of the Clinical Evidence and Guidelines [Internet]. Ottawa (ON): Canadian Agency for Drugs and Technologies in Health; 2014 Oct … Continue reading uitkwam waarin hetzelfde gedaan is, maar veel beter dan ik op dit moment kan. Hieruit kwam overigens dat relatietherapie vooral een (voorzichtig) positief effect op de tevredenheid over de relatie heeft. Dit effect blijft ook op lange termijn bestaan.

Op basis de laatste wetenschappelijke artikelen zou ik een aantal conclusies willen voorstellen:

• Relatietherapie zorg op korte termijn voor meer tevredenheid over de relatie
• De resultaten op de lange termijn (meer dan 1 jaar) zijn minder groot (in het artikel hieronder bespreek ik wat je kunt doen om dit te voorkomen)
• De “school” die de therapeut volgt is minder belangrijk dan de specifieke vaardigheden van de therapeut (in het artikel meer ter verduidelijking)
• Relatietherapie via internet is minder goed onderzocht, maar de eerste resultaten zijn hoopgevend.

Werkt relatietherapie om je relatie te verbeteren?

Deze vraag is waarschijnlijk het meest dwingend voor mensen die in relatietherapie willen. Helpt het eigenlijk wel om mijn relatie te verbeteren?

Hieronder een overzicht van de belangrijkste artikelen na 2015:

• In een meta-analyse over EFT uit 2020 op basis van 9 artikelen met totaal 120 deelnemers^[2]Candice C. Beasley & Richard Ager (2019): Emotionally Focused Couples Therapy: A Systematic Review of Its Effectiveness over the past 19 Years, Journal of EvidenceInformed Social Work, DOI: … Continue reading blijkt dat deze methode werkt om tevredenheid met de relatie te vergroten. Zowel op de korte als op de lange termijn. Een jaar eerder kwam een andere meta-analyse tot dezelfde conclusie ^[3]Forouzanfar A, Sayadi M. Meta-Analysis of the Effectiveness of Emotionally Focused Therapy on Reducing Marital Problems. Armaghane danesh. 2019; 24 (1) :97-109
• Een grotere meta-analyse die ook onderzoek deed naar Behavioural Couples Therapy vond ongeveer hetzelfde. ^[4]The Efficacy of Emotionally Focused Couples Therapy and Behavioral Couples Therapy: A Meta-Analysis. May 2018. Journal of Marital and Family Therapy 45(1) DOI: 10.1111/jmft.12336 Hier gaf men echter aan dat de resultaten op lange termijn (na 1 jaar) minder groot waren. Verder is het interessant dat er geen verschil in effectiviteit was tussen de twee soorten therapie.
• Een eerdere meta-analyse naar verschillende vormen van Behavioural Therapy vond ook dat deze vorm van relatietherapie effectief is ^[5]Fischer MS, Baucom DH, Cohen MJ. Cognitive-Behavioral Couple Therapies: Review of the Evidence for the Treatment of Relationship Distress, Psychopathology, and Chronic Health Conditions. Family … Continue reading Ook zij konden geen verschillen vinden tussen de verschillende vormen van therapie.
• In een grote naturalistische studie waarin 450 stellen gevolgd werden die zich aangemeld hadden voor relatietherapie, blijkt dat psychodynamische relatietherapie stellen meer tevreden maakt over hun relatie en dat ze bovendien minder psychologische stress ervaren. ^[6]Hewison, D., Casey, P., & Mwamba, N. (2016). Effectiveness of couple therapy: Clinical outcomes in a naturalistic United Kingdom setting. Psychotherapy, 53(4), 377-387. doi: 0.1037/pst0000098

Alles bij elkaar kunnen we volgens mij wel stellen dat (goede) relatietherapie zorgt voor meer tevredenheid met de relatie.

Welke vorm van relatietherapie is het best?

Uit de bovenstaande onderzoeken blijkt dat er nauwelijks verschillen zijn tussen de verschillende soorten relatietherapie. Een relatietherapeut die werkt met EFT haalt ongeveer dezelfde resultaten als iemand die werkt met psychodynamische therapie.

Dit is een gegeven dat niet alleen voor relatietherapie opgaat, maar eigenlijk voor therapie in het algemeen. Wampold gaf in 2001 ^[7]Wampold, B. E. (2001). The great psychotherapy debate: Models, methods, and findings. Lawrence Erlbaum Associates Publishers. al aan dat therapie heel goed werkt, maar dat er nauwelijks verschillen zijn tussen verschillende soorten therapie. Hij gaat er vanuit dat “common factors” (onderdelen die alle therapieën gemeen hebben) vooral zorgen voor therapeutische vooruitgang.

Wat betekent dat voor iemand die een relatietherapeut zoekt? Kijk in het eerste gesprek of je een klik met de therapeut hebt en of zijn of haar aanpak je aanstaat. Als dat het geval is, kunnen verschillende aanpakken prima werken.

Relatietherapie via internet

Bij het onderzoek naar de effectiviteit van relatietherapie heb ik steeds gekeken naar meta-analyses. Dit zijn artikelen waarin meerdere artikelen op een hoop geveegd worden om te kijken wat de gezamenlijke uitkomst is.

Bij het onderzoek naar relatietherapie via internet is het nog niet zover. Er zijn wel een paar onderzoeken gedaan, maar nog niet zoveel dat er al meta-analyses geschreven kunnen worden.

Het best (en enige) onderzochte programma is “OurRelationship”. In onderzoek onder 300 deelnemers blijkt dat deze methode goede resultaten biedt, met 1 uur begeleiding per stel ^[8]Doss, B. D., Cicila, L. N., Georgia, E. J., Roddy, M. K., Nowlan, K. M., Benson, L. A., & Christensen, A. (2016). A randomized controlled trial of the web-based OurRelationship program: Effects … Continue reading Ook na 12 maanden zijn deze resultaten nog aanwezig.

Overigens blijkt ook in onderzoek naar reguliere therapie dat de resultaten van online therapie vaak vrij groot is. In een “systematic review of systematic reviews” bleek dat online interventies over het algemeen effectief zijn. ^[9]Elbert, Niels & van Os-Medendorp, Harmieke & Renselaar, Wilco & Ekeland, Anne & Hakkaart- van Roijen, Leona & Raat, Hein & Nijsten, Tamar & Pasmans, Suzanne. (2014). … Continue reading

Ken je onderzoek dat hier nog niet genoemd staat? Laat het dan weten in de comments.