The Seven Principles For Making Marriage Work is het boek dat John Gottman en zijn team hebben geschreven als zelfhulpboek. Gottman is in Nederland vooral bekend geworden met één wapenfeit: op basis van een korte observatie van ruziënde stellen kon hij voorspellen of ze in de toekomst gingen scheiden of niet.
In dit boek zet hij al zijn onderzoek uiteen en de relatietherapie die daarop gebaseerd is. Het is wat mij betreft een vernieuwend en uiterste bruikbaar werk. Gottman’s aanpak verdient wat mij betreft meer aandacht van Nederlandse relatietherapeuten.
Voor de volledige openheid: ik ben getraind als Gottman Therapist niveau 3 en ben bezig met de certificering (het hoogste niveau). Ik gebruik Gottmans theorie als kapstok voor mijn behandelingen omdat het wat mij betreft de meest omvattend is. Andere methoden zoals EFT of op cognitieve gedragstherapie gebaseerde methoden kunnen er gemakkelijk “ingepast” worden.
De inhoud
Mijn grootste teleurstelling is dat het boek is opgebouwd als “De zeven principes”. Daar zal ongetwijfeld een redacteur achter zitten die heeft gehoord hoe goed lijstjes het doen op het internet. Dat zal zo zijn, maar de opbouw maakt de theorie er niet toegankelijker op.
De zeven principes zijn:
- Enhance your love maps: met love maps (wat mij betreft een vreselijke term) wordt simpelweg kennis van je partner bedoeld. Hoe meer je van je partner weet, hoe makkelijker het wordt om een band aan te gaan.
- Nurture your fondness and admiration: laat vaker aan je partner weten dat je hem of haar waardeert en bewondert. Dat helpt je partner, maar zal jou ook dankbaarder maken.
- Turn towards Each Other: ga in op de pogingen die je partner doet om contact te leggen. Een simpele instructie maar nog best een klus om het in de praktijk te brengen.
- Let your partner influence you: dit telt vooral voor mannen, maar ongetwijfeld in sommige relaties ook voor de vrouw. Accepteer dat je partner ook wat in te brengen heeft in de relatie.
- Solve your solvable problems: door slim te onderhandelen kunnen veel problemen opgelost worden.
- Overcome gridlock: de problemen die niet goed op te lossen zijn, hoef je niet te streven naar een oplossing. Je kunt ze echter wel minder impactvol maken door slim te onderhandelen en begrip voor elkaars positie te krijgen.
- Create Shared Meaning: florerende stellen helpen elkaar om hun dromen te verwezenlijken. Door helder te krijgen wat betekenisvol is voor jou en dat te delen met je partner, kunnen jullie werken aan een gedeelde visie op het leven.
In de literatuur voor therapeuten worden deze principe’s gepresenteerd in het “Sound Relationship House”:
In mijn ogen ook niet bijster overzichtelijk, daarom zeg ik vaak dat Gottman’s theorie bestaat uit drie onderwerpen:
- Het vergroten van liefde en aandacht in je relatie
- Het voorkomen of beter leren omgaan met ruzie
- Elkaar helpen om je doelen en dromen te verwezenlijken
Als je aandacht besteedt aan deze drie onderwerpen, kun je veel herstellen in je relatie.
Tips en Tops
Net zoals in het vorige artikel, zal ik ingaan op de tips en tops in dit boek.
Een absolute top is de focus op het positieve in een relatie. Veel therapie methoden gaan er vanuit dat relaties vanzelf goed worden wanneer er minder ruzies zijn. Gottman’s onderzoek geeft aan dat er ruziënde stellen zijn die gelukkig zijn en stellen die nooit ruzie maken en toch doodongelukkig met elkaar zijn. Het werken aan het positieve in je relatie is dus echt een op zichzelf staand aandachtspunt.
Verder vind ik de didactische aanpak echt top aan de methode van Gottman. Er wordt veel gewerkt met duidelijk oefeningen die je thuis kunt doen, zonder therapeut. Ik zou me ook best kunnen voorstellen dat stellen dit echt doen. Terwijl de gesprekken uit de EFT bijvoorbeeld erg lastig in de praktijk te brengen zijn zonder therapeut.
Tot slot vind ik het top dat het een hele complete aanpak is. Er is een totaalvisie op goede relaties. Vervolgens kun je vragenlijsten maken om te kijken waar het bij jou aan ontbreekt om vervolgens oefeningen te doen die je kunnen helpen om beter te worden. In de systeemtherapie zullen ze er van gruwen, maar het is een mooi protocol om op verder te bouwen.
Tips zijn er ook.
Mijn eerste tip is om correlatie niet te verwarren met causaliteit. Gottman heeft veel observatie onderzoek gedaan. Zo heeft hij stellen letterlijk een weekeind laten verblijven in een bungalow met verschillende camera’s. Zo is hij tot veel van de tips in het boek gekomen. Echter, dat goed functionerende stellen elkaar veel complimenteren, betekent nog niet dat elkaar meer complimenten geven betekent dat je een gelukkiger stel wordt. Sommige interventies zijn wel erg kort door de bocht en je vraagt je dan af of er niet een onderliggende oorzaak is die over het hoofd wordt gezien.
(Binnen EFT slaan ze hier overigens weer in door. Zij geven aan dat de communicatie vanzelf komt als de hechting maar goed zit, dat lijkt me weer doorschieten in de tegenovergestelde richting.)
Een andere tip is wat mij betreft de organisatie van het geheel. Veel van de tips hebben in mijn ogen gekke namen (“love maps” bijvoorbeeld voor de tip om je partner beter te leren kennen). En de zeven tips vind ik ook geen succes. Het kan allemaal best nog simpeler.
Dat zijn echter nuances bij een boek dat in mijn ogen enorm geslaagd is en wat ik graag aan stellen meegeef.