Houd me vast is het boek dat Emotionally Focused Therapy op de kaart heeft gezet . Er was een periode dat deze vorm van therapie zo bekend was, dat bijna elke relatietherapeut in Nederland werkte met EFT. Tegenwoordig is dat weer wat afgenomen voor mijn gevoel, maar het blijft een invloedrijk boek.
Toen ik het boek de afgelopen week teruglas, bekroop me inderdaad het enthousiasme dat vele andere relatietherapeuten moet hebben bekropen. Tegelijkertijd miste ik ook een aantal dingen en bleven er een aantal vragen hangen. In dit artikel bespreek ik de tips en tops.
Tops
Sue Johson verdiend in ieder geval grote complimenten voor het op de kaart zetten van het belang van attachment in relatietherapie. Deze theorie gaat er vanuit dat de behoefte aan “gehechtheid” een van de belangrijkste drijfveren van mensen is.
Volgens Johson is de angst om die hechting te verliezen de oorzaak van eigenlijk alle problemen in de liefde.
Dit is een welkome aanvulling in de relaitherapie. Vooral de op cognitief gedragstherapeutische principes gebaseerde therapieën bleven bij het uitkomen van dit boek wat hangen op de oppervlakte. In EFT streef je er altijd naar om er achter te komen waar een ruzie voor staat.
Stel dat een stel ruzie maakt over het tandpasta dopje. Manlief laat het altijd naast de tandpastatube liggen en mevrouw wordt daar woedend over. Johnson wijst er in dit boek heel duidelijk op dat hier meer aan de hand is dan het dopje. De vrouw ziet het laten liggen van het dopje waarschijnlijk als een teken dat haar man haar niet waardeert, geen liefde voor haar heeft etc.
Door uit te leggen dat jouw gedrag een gevoelige plek kan raken bij je partner, wordt snel duidelijk waarom ruzies ontstaan. Bovendien geeft het een richting om die ruzies te ontwarren en er niet steeds weer in verstrikt te raken.
Buiten dit algemene punt doet ze in het boek een paar goede dingen:
- De uitleg over de patronen waar stellen in verstrikt raken is leuk gevonden. Johson heeft het over dansen in het boek. Ik hoor cliënten regelmatig praten over die dansen.
- Ik ben als therapeut vaak geneigd om het voornamelijk over het “hier en nu” te hebben. In relatietherapie (en EFT in het bijzonder) is dit echter niet verstandig. Dingen die in het verleden verkeerd gaan, moeten hersteld worden en dat kan prima via de weg van de gehechtheid.
Tips
Er is ook wel wat aan te merken aan het boek:
- Het lijkt een beetje alsof elk probleem in een relatie veroorzaakt wordt door gebrekkige hechting. In de praktijk maak je echter toch ook wel vaak mee dat concrete problemen voor ruzies zorgen.
- De theorie achter EFT is betrekkelijk complex. Ik denk dat het voor heel veel mensen lastig wordt om dit zelfstandig in de praktijk te brengen (dus je kunt je afvragen of een zelfhulpboek dan wel logisch is).
- De theorie is erg gericht op het voorkomen en genezen van conflicten en heeft minder aandacht voor een goede relatie. Gottman is daar bijvoorbeeld veel sterker in.
Conclusie
Het boek van Johnson is voor de meeste cliënten die ik spreek best interessant en voor sommigen van hen raakt het precies de kern. Als relatietherapeut kan ik me echter bijna niet voorstellen dat je louter met EFT werkt. Ik denk dat een combinatie met een meer praktische aanpak zoals Gottman of een op cognitieve gedragstherapie gebaseerde therapie enorm behulpzaam is.
