Skip to main content

Laten we bij het begin beginnen. The First Kiss is de, enigzins gekke, titel van een boek dat gaat over de eerste bijeenkomst van therapie.  Wat kun je doen om in die eerste gesprekken direct al meer effect te hebben als therapeut?

Ik moet toegeven dat dit boek enigszins “preaching to the choir” was voor me. De belangrijkste boodschap is namelijk dat het “intake-model” niet effectief is. Onder een intake wordt dan verstaan dat de therapeut zoveel mogelijk informatie uitvraagt bij de cliënt.

Dit boek gaat voornamelijk over individuele therapie, maar ook daar is het “intake-model” wijdverspreid. Gottman raadt aan om deze intake twee driegesprekken van 1,5 uur te laten beslaan en nog een individueel gesprek per partner. Dus je bent 5 uur (en in ons geval 600,- euro) verder voordat de therapeut met de vraag komt: wat kunnen jullie nu doen om met het probleem om te gaan. (Dat is nog buiten een aantal opdrachten en vragenlijsten die je gevraagd wordt in te vullen.)

Ik heb dat nooit durven vragen aan mijn cliënten en het is dan ook fijn om te lezen dat het ook anders kan.

Wat is er mis met de intake?

Wat gaat er nu precies mis met de intake?

Het boek is geboren op het moment dat Daryl Chow wordt ingehuurd door psychologiepraktijken om hun resultaten beter te maken. Als hij de data van de praktijken bekijkt, valt hem op bijna alle bedrijven heel veel cliënten hebben die maar voor 1 sessie komen opdagen en daarna niet meer terugkomen.

Deze personen verdwijnen vervolgens uit de data over de effectiviteit van de behandeling meten. Als je iemand niet behandeld, kun je immers ook geen resultaat behalen. Maar, zo beargumenteert, je zou net zo goed kunnen zeggen dat al deze mensen een gefaalde behandeling representeren. Het gaat bij hen al bij het eerste gesprek fout.

Wat is hiervan de grootste oorzaak: het intake-model. Dat dicteert dat psychologen tijdens het eerste gesprek enkel maar uitvragen. Daardoor voelt de cliënt zich niet gehoord en het wekt bovendien weinig vertrouwen of enthousiasme voor de behandeling.

Gelukkig kan het ook anders.

Geven in plaats van nemen

De voornaamste boodschap van het boek is dat de therapeut niet gaat uitvragen wat hij nodig heeft, maar juist gaat doen waar de cliënt behoefte aan heeft. Hoe kun je als therapeut direct al aansluiten op die behoefte in het eerste gesprek?

Een paar tips die ik ga toepassen:

  • Neem de tijd om je cliënt welkom te heten. Schenkt een kop koffie/thee in. Vraag hoe het is om hier te zijn. Neem de tijd om iemand te laten landen.
  • Vraag: welke rol zie je voor mij als therapeut weggelegd. Hoe kan ik je het best helpen?
  • Bespreek met je cliënt hoe ze hun eigen aandeel in de therapie zien
  • Bespreek niet alleen wat er mis gaat, maar ook wat goed gaat en wat helpend kan zijn.

Toegegeven, het zijn allemaal op zichzelf geen wereldschokkende tips. Het is vooral een invulling aan de overkoepelend boodschap om de behoefte van de cliënt centraal te zetten. Dat levert niet alleen betere therapie op, maar ook betere therapietrouw.

Oordeel?

Ik raad dit boek absoluut aan. Ook als je wel vasthoudt aan het traditionele intake-model, kun veel van de tips toepassen. Ik denk echter dat het de moeite waard is om ook eens wat radicaler te gaan experimenteren.

Wel valt me op dat het boek niet overal even goed onderbouwd is. Het uitgangspunt (het intake-model werkt niet) krijgt nog wel wat uitleg, maar veel van de andere tips niet. Op dat moment voelt het toch weer een beetje als zomaar een psycholoog die verteld wat hij denkt dat goed is, ondersteund door mooie verhalen van hoe het voor hem gewerkt heeft.

Desalniettemin leest het boekje snel weg. Het bestaat bovendien uit kleine hoofdstukjes, waardoor je het gemakkelijk tussen de bedrijven door kan lezen.

Leave a Reply