4 mythen over relatietherapie

Er zijn boekenkasten vol geschreven over relatietherapie. Veel van die boeken zijn echter gebaseerd op de mening van de schrijver. Bij Haringsma & Lopez | Relatietherapie Amsterdam proberen we ons meer te baseren op wetenschappelijk onderzoek. Wanneer je bepaalde ideeën gaat onderzoeken, kan het namelijk zo zijn dat het allemaal net even anders werkt dan gedacht.

In dit artikel bespreek ik een aantal mythen die inmiddels tegengesproken zijn door de wetenschap.

Mythe 1: Voor wat hoort wat

In hun boek The Mirrages of Marriage ^[1]Lederer, W. J., & Jackson, D. D. (1968). The mirages of marriage: By William J. Lederer & Don D. Jackson. New York: Norton. presenteren Lederer & Jackson het idee dat er in een goede relatie sprake is van “voor wat hoort wat”. Met andere woorden: als jij iets doet voor je partner, moet die ook iets terugdoen voor jou.

In 1977 werd dit tegengesproken door door een onderzoek van Murstein ^[2]Murstein, B. I., Cerreto, M., & MacDonald, M. G. (1977). A theory and investigation of the effect of exchange-orientation on marriage and friendship. Journal of Marriage and the Family, … Continue reading. Tegengesproken in de zin dat een “voor wat hoort wat” redenering juist karakteristiek is voor slechte huwelijken.

Op het moment dat je een emotionele accountant wordt die gaat zitten berekenen of je partner wel genoeg doet, zul je altijd wel iets vinden wat teleurstelt. In gezonde, gelukkige huwelijken is het uitgangspunt dat je liever wat teveel doet voor je partner. Omdat je immers van die persoon houdt!

Mythe 2: De verschillen tussen man en vrouw zorgen voor huwelijksproblemen

Dit is een gedachte die vooral voort komt uit het populair wetenschappelijke boek “Mannen komen van Mars, vrouwen van Venus”. Het idee was dat mannen vooral rationele wezens zijn die doelgericht zijn, terwijl vrouwen meer gevoelsmatig en verzorgend zijn.

Uit later onderzoek van Aries ^[3]Aries, E. (1996). Men and women in interaction: Reconsidering the differences. Oxford University Press. bleek dit niet het geval te zijn. Mannen en vrouwen zijn in een gezin beide vrij doelgericht.

Het is wat mij betreft handiger om er vanuit te gaan dat partners altijd verschillend zijn en dat die verschillen kunnen zorgen voor conflicten. Hoe partners verschillen staat niet vantevoren vast. Het is aan een relatietherapeut om dat boven tafel te krijgen.

Mythe 3: Partners moeten hun gedrag veranderen

Stel dat een stel steeds ruzie maakt over het feit dat de man zijn schoenen nooit opruimt. Het ligt dan voor de hand om te denken dat het doel in relatietherapie is dat de man dit wel gaat doen. Als die schoenen opgeruimd zijn, is het probleem toch opgelost?

Je hoeft niet lang relatietherapeut te zijn om te merken dat dit niet werkt. In mijn ervaring vinden mensen het uitermate moeilijk om hun gedrag te veranderen. Daarnaast verstoor je op deze manier de machtsbalans in de relatie. Klaarblijkelijk mag de vrouw nu zeggen welk gedrag normaal is en moet de man zich hier gewoon aan houden.

Jacobson & Christensen bedachten deze theorie, maar zijn er ook weer van teruggekomen. Inmiddels betogen zij dat het minstens zo belangrijk is dat de vrouw leert accepteren dat de man nu eenmaal niet zo’n opruimer is. ^[4]Jacobson, Neil & Christensen, Andrew & Prince, Stacey & Cordova, James & Eldridge, Kathleen. (2000). Integrative Behavioral Couple Therapy: an acceptance-based, promising new … Continue reading Zo kom je elkaar een beetje tegemoet. Jij probeert om je schoenen toch wat vaker op te ruimen (of het alsnog te doen als ik er om vraag) en ik probeer er minder fel op in te gaan als het toch gebeurt.

Mythe 4: In relatietherapie los je ruzies op

Bij stellen die relatieproblemen ervaren, komt het regelmatig voor dat dezelfde ruzie steeds weer terugkeert. Het lijkt dan logisch om te verwachten dat de relatietherapeut het oplost.

Uit onderzoek van Gottman ^[5]Gottman, J. (1999). The Seven Principles for Making Marriage Work. New York: Three Rivers Press. blijkt echter dat 69% van de problemen in relaties onoplosbaar zijn. Denk daarbij bijvoorbeeld aan:

• Ik wil problemen nu direct oplossen en jij neemt liever de tijd
• Mijn man vindt het prettig om een avond thuis te zijn, ik ga liever op pad
• Mijn familie is altijd welkom, mijn partner ziet ze liever nooit

Dit zijn problemen die in veel verschillende situaties terugkomen en waar je nooit eenduidige afspraken over kunt maken. Je kunt ze dus nooit oplossen, maar je kunt wel leren om er beter mee om te gaan.